Edirne İl merkezinde 20-64 yaş arası popülasyonda uyku kalitesinin yorgunluk üzerine olan etkisinin değerlendirilmesi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2015

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

İnsanın temel gereksinimlerinden biri olan uyku, doğumdan itibaren tüm yaşlarda büyümeyi, gelişmeyi, öğrenmeyi, dinlenmeyi sağlayan, insanları bir sonraki güne hazırlayan sağlıklı yaşamın en önemli ihtiyaçlarındandır. Fiziksel ve mental enerji yokluğu veya halsizlik hissi olarak ifade edilen, toplumda yaygın olarak görülen yorgunluk kişinin bireysel, sosyal, mesleki ve ruhsal fonksiyonlarını kısıtlamakta, yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Uyku kalitesi ve yorgunluk ile ilgili çalışmalar incelendiğinde popülasyonların sınırlı olduğu görülmektedir. Bu çalışmada, daha geniş bir kitleye ulaşmak için, Edirne il merkezindeki 20-64 yaş arası popülasyonun sosyodemografik özelliklerini, uyku kalitesini, yorgunluk düzeylerini belirlemek; çalışmanın sonunda uyku kalitesinin yorgunluğa etkisi ile ilgili bilgilere ulaşmak amaçlanmıştır. Çalışmada veriler, araştırmacı tarafından hazırlanan bir anket kullanılarak toplandı. Ankette, katılımcıların sosyodemografik özelliklerini sorgulayan 22 soru bulunmaktaydı. Ek olarak olguların uyku kalitesini değerlendiren 24 sorudan oluşan Pittsburg Uyku Kalitesi İndeksi, yorgunluk düzeylerini değerlendiren 22 sorudan oluşan Piper Yorgunluk Ölçeği katılımcılara uygulandı. Araştırmanın örneklemini Edirne il merkezinde bulunan Aile Sağlığı Merkezleri'ne kayıtlı 20-64 yaş arası 1568 gönüllü oluşturmaktaydı. PUKİ toplam puanı 5 ve üzeri olanların uyku kalitesinin kötü olduğu, 5'in altında olanların uyku kalitesinin iyi olduğu anlamına gelmektedir. Buna göre PUKİ toplam puanları değerlendirildiğinde 1568 kişiden 743'ü (%47,4) 5 puan ve üzerinde alırken 825'i (%52,6) 5 puan altında aldı. Kesim noktası olan 5 puan ve üzerinde puan alanların 392'si (%52,8) kadın, 351'i (%47,2) erkek idi. PYÖ ve alt boyutlarından aldıkları puanlar değerlendirildiğinde davranış/şiddet alt boyutundan 1568 kişiden %30,3'ünün, duygulanım alt boyutundan %31,0'inin, duyusal alt boyutundan %17,5'inin, bilişsel/ruhsal alt boyutundan %15,6'sının yorgunluk puanı 0; davranış/şiddet alt boyutundan %69,7'sinin, duygulanım alt boyutundan %69'unun, duyusal alt boyutundan %82,5'inin bilişsel/ruhsal alt boyutundan %84,4'ünün yorgunluk puanı en az 1 olarak saptandı.PYÖ toplam puanı değerlendirildiğinde popülasyonun %15,2'si yorgunluk hissetmezken, %84,8'i yorgunluk hissediyordu. İnsan hayatında önemli bir yere sahip olan uykunun kalitesi kötüleştikçe hissedilen yorgunluk düzeyinin arttığı saptandı.
abstract
Sleep is one of the basic needs for a healthy life and one of the most fundamental requirements, which provides growth, development, learning and resting in all ages of human beings, and prepares people for the next day. Fatigue, which is expressed as lack of physical and mental energy or exhaustion and seen very commonly in society, restricts individuals' personal, social, professional and psychological functions, and affects life quality negatively. The existing research that examines sleep quality and fatigue has been carried out on limited sample sizes. This study strives to draw more generalisable conclusions concerning the effects of sleep quality on fatigue by looking into the sociodemographic factors, sleep quality and levels of fatigue of subjects between the ages of 20-64 years in Edirne city center. The data were collected using a questionnaire developed by the researcher. There were 22 questions inquiring about the sociodemographic factors of the participants. In addition, the Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) which includes 24 questions evaluating sleep quality and the Piper Fatigue Scale (PFS) that includes 22 questions evaluating levels of fatigue were carried out on the participants. The sample of this research comprised of 1568 volunteers between the ages of 20-64 years registered to the Family Health Centers in Edirne City Center. A total score of 5 or over in the PSQI indicates bad sleep quality whereas a score under 5 indicates good sleep quality. The analyses of the PSQI total scores have shown that 743 (47.4%) of the 1568 have scored 5 or above while 825 (52.6%) have scored under 5. Of the participants who have scored 5 or above which was the cut off point, 392 (52.8%) were female and 351 (47.2%) were male. When points from the PFS and its subdimensions were assessed, 30.3% out of 1568 from the behavioral/severity subdimension, 31.0% from the affective meaning subdimension, 17.5% from the sensory subdimension, 15.6% from cognitive/mood subdimension, have scored 0 in fatigue; while the scores of 69.7% out of 1568 from the behavioral/severity subdimension, 69% from the affective meaning subdimension, 82.5% from the sensory subdimension, 84.4% from the cognitive/mood fatigue subdimension scores were found at least 1 point. When total PFS scores were evaluated, it was found that while 15.2% of the sample size did not feel fatigue, 84.8% of the sample size felt it. The findings have shown that as the quality of sleep deteriorates, as the level of fatigue increases.

Açıklama

Tıpta Uzmanlık Tezi

Anahtar Kelimeler

Uyku Kalitesi, Pittsburg Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ), Yorgunluk, Sleep Quality, Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI), Fatigue

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye