2000'li yıllarda enerji politikaları çerçevesinde Avrupa Birliği-Rusya ilişkileri

Abstract

Enerji, insanoğlunun varolduğu her dönem hayati öneme sahip bir faktör olmuştur. Günlük yaşamın devamından sanayiye ve üretime kadar birçok alanda enerji kendini hissettirmektedir. Her ülke gelişimini sürdürebilmek için enerjiye ihtiyaç duymaktadır. Dünya enerji kaynakları eşit olarak dağıtılmadığından kimi ülkeler bu anlamda avantajlı konumda bulunurken kimi ülkeler ihtiyaç duydukları enerjiyi karşılayamadıklarından dışarıdan temin etmek durumundadırlar. Soğuk Savaş sonrası Avrupa Birliği – Rusya ilişkilerinin doğası da bu bağlamda kurulmakta ve gelişmektedir. Her iki aktör, enerji kaynakları ve politikaları bakımından farklı görünümlere sahiptir. Rusya, sahip olduğu doğal kaynaklar göz önüne alındığında enerji üreticisi ve tedarikçisi konumundayken Avrupa Birliği, ihtiyaç duyduğu enerjiyi dışarıdan temin etmek durumunda olan bir aktördür. İlişkilerin başlangıcından bu yana gelişen enerji ilişkileri, zaman içerisinde her iki tarafın da çıkarları doğrultusunda etkileşimde bulundukları bir karşılıklı bağımlılık ilişkisine evrilmiştir. Rusya, ekonomisinin işlerliği için Avrupa enerji gelirlerine ihtiyaç duyarken Avrupa Birliği ise enerji tedariki konusunda Rusya’ya bel bağlamaktadır. Bu tezin amacı; ekonomide karşılıklı bağımlılık teorisi çerçevesinde Avrupa Birliği ve Rusya’nın enerji ilişkilerini tartışarak aralarındaki bağımlılığın niteliğini ve niceliğini ortaya koymaktır. Bu çerçevede her iki aktörün enerji kapsamındaki yaklaşımları analiz edilerek ilişkilerinin geleceği üzerine değerlendirmelerde bulunulmaya çalışılacaktır.

Energy has been a vital factor in every period of human existence. Energy makes itself felt in many areas from the continuation of daily life to industry and production. Every country needs energy to sustain its development. Since the world's energy resources are not distributed equally, some countries are in an advantageous position in this sense, while some countries have to procure the energy they need from outside as they cannot meet them. The nature of the post-Cold War European Union - Russia relations is established and developed in this context. Both actors have different views in terms of energy resources and policies. While Russia is an energy producer and supplier considering its natural resources, the European Union is an actor that has to supply the energy it needs from outside. The energy relations that have developed since the beginning of the relations have evolved over time into a relationship of interdependence in which both parties interact in line with their interests. While Russia needs European energy revenues for the functioning of its economy, the European Union relies on Russia for energy supply. The aim of this thesis is to discuss the energy relations of the European Union and Russia within the framework of the theory of interdependence in the economy and to reveal the quality and quantity of the interdependence between them. In this framework, the approaches of both actors within the scope of energy will be analyzed and evaluations will be made on the future of their relations.