Kaynaştırma öğrencilerine yönelik akran zorbalığı

Abstract

Bu araştırmanın amacı kaynaştırma sınıflarındaki özel gereksinimli öğrencilerin mağdur olarak maruz kaldıkları zorbalık davranışlarını etkileyen etmenleri saptamaktır. Araştırma iki aşamadan oluşmaktadır. Araştırmanın birinci aşaması öğretmen görüşlerini saptamak için nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modelinden yararlanılmıştır. Araştırmanın birinci aşamadaki örneklemini 2019-2021 öğretim yıllarında Edirne merkez ilçede bulunan Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi 147 ilkokul (1. Kademe) öğretmeni ve 109 ortaokul (2. Kademe) öğretmeni olmak üzere kaynaştırma sınıflarında görev yapan 256 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın birinci aşamasında veri toplama aracı olarak anket ve Akran Zorbalığı Ölçeği’nden yararlanılmıştır. Araştırmanın ikinci aşaması veli ve rehber öğretmenlerin görüşlerini belirlemek amacıyla nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışmasından yararlanılmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasının çalışma grubunu 2021-2022 öğretim yıllarında Edirne merkez ilçede bulunan Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi ilkokul (1. Kademe) ve ortaokul (2. Kademe)da eğitim gören 10 kaynaştırma öğrenci velisinden oluşmaktadır. Araştırmanın ikinci aşamasındaki bulguları desteklemek için kaynaştırma öğrencilerinin velilerinin bulunduğu okullardaki 4 rehber öğretmen ile yarı yapılandırılmış görüşme yapılmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasında veri toplama aracı olarak veli görüşme formu ve öğretmen görüşme formundan yararlanılmıştır. Birinci araştırmanın sonucuna göre öğretmenlerin sınıflarındaki kaynaştırma öğrencilerine yönelik akran zorbalığı algısı, dersine girdiği sınıf(lar)da kaynaştırma öğrencilerinin olmasını olumsuz karşılayan öğretmenlerde olumlu karşılayan öğretmenlere göre daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. İkinci araştırma sonucuna göre çocuklarının akran zorbalığına uğrama sorununa karşı genellikle okul yönetimi ve öğretmenlerin ilgisiz oldukları ve onları umursamadıklarını ve okuldan yeterli desteği bulma konusunda

memnuniyetsiz oldukları ortaya çıkmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, öğretmenlere yönelik kaynaştırma eğitimine yönelik olumlu tutum geliştirmelerine ve akran zorbalığı ile başa çıkmaya yönelik eğitimlerin verilmesi ve kaynaştırma eğitiminde akran zorbalığına karşı öğretmen-veli-okul işbirliği çalışmalarının yapılması gerekmektedir.

The aim of this study is to determine the factors affecting the bullying behaviours to which students with special needs in inclusion/integration classes are exposed as victims. The research consists of two stages. In the first stage of the study, the relational survey model, one of the quantitative research methods, was used to determine the views of teachers. The sample of the first stage of the research consists of 256 teachers working in inclusion classes, including 147 primary school (1st stage) teachers and 109 secondary school (2nd stage) teachers affiliated to the Ministry of National Education in the central district of Edirne in the 2019-2021 academic years. In the first stage of the study, questionnaire and Peer Bullying Scale were used as data collection tools. In the second stage of the research, case study, one of the qualitative research methods, was used to determine the views of parents and school counselors. The study group of the second phase of the research consists of 10 parents of inclusion/integration students studying in the official primary school (1st stage) and secondary school (2nd stage) affiliated to the Ministry of National Education in the central district of Edirne in the 2021-2022 academic years. In order to support the findings in the second stage of the research, semi-structured interviews were conducted with 4 school guidance teachers in schools where the parents of inclusive students are present. In the second stage of the research, the parent interview form and the teacher interview form were used as data collection tools. According to the results of the first study, it was revealed that teachers' perception of peer bullying towards inclusive students in their classrooms was higher in teachers who negatively perceived the presence of inclusive students in their classroom(s) than teachers who perceived it positively. According to the results of the second research, it was

revealed that school administration and teachers were generally indifferent to the problem of their children being bullied by peers and that they did not care about them and were dissatisfied with finding adequate support from the school. According to the results obtained, it is necessary to provide training for teachers to develop positive attitudes towards inclusive education and to cope with peer bullying, and to carry out teacher-parent-school cooperation studies against peer bullying in inclusion/integration education.