Fen okuryazarlığı boyutları dikkate alınarak geliştirilmiş z-kitabın etkinliğinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı kullanılmakta olan fen bilimleri ders kitabının fen okuryazarlığı boyutları ve deneylerdeki sorgulayıcı-araştırma düzeylerinin dikkate alındığı ve dijital içerikler eklenerek hazırlanan z-kitap modülünün özel yetenekli ve normal gelişim gösteren öğrenciler üzerinde etkililiğinin incelenmesi ve öğretmen ile öğrenci görüşleri açısından değerlendirilmesidir. Araştırmada öntest-sontest kontrol gruplu desen ve durum çalışması bir arada kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini normal gelişim gösteren 6.sınıftan 55 öğrenciyle özel yetenekli 26 öğrenci ve 35 fen bilimleri öğretmeni oluşturmaktadır. Geliştirilen zkitap modülünün etkililiğini incelemek üzere iki deney iki kontrol grubunda “Madde ve

Isı

Ünitesi” kapsamında fen bilimleri dersleri yürütülmüş olup fen bilimleri öğretmenlerinin z-kitap hakkında görüşleri alınmıştır. Araştırma öğrencilere öntest sontest düzeninde uygulanan ölçeklerde araştırma becerileri, bilim okuryazarlıkları, dijital okuryazarlıkları ve fen başarılarındaki muhtemel farklılıklar araştırılmıştır. Ek olarak öğrencilerle uygulama öncesi ve sonrasında mülakatlar yapılmıştır. Bunun yanında fen bilimleri öğretmenlerinin görüşlerini almadan önce dijital yeterliliklerine yönelik veri toplanmış daha sonra geliştirilen z-kitap modülü hakkında bireysel olarak incelemelerini tamamladıklarında görüşleri alınmıştır. Sonuç olarak araştırmada z-kitabın kullanıldığı fen bilimleri derslerinde normal gelişim gösteren öğrencilerin araştırma becerilerinde anlamlı düzeyde farklılık tespit

edildiği, fen başarılarında kontrol grubuna nazaran anlamlı düzeyde olmasa da nispeten daha iyi oldukları ancak bilim okuryazarlıkları ve dijital okuryazarlıklarında benzer gelişimlerin olmadığı tespit edilmiştir. Z-kitabın kullanıldığı fen bilimleri derslerinde özel yetenekli öğrencilerin dijital okuryazarlıklarında anlamlı düzeyde farklılık tespit edildiği öğrencilerin bilim okuryazarlıkları ve fen başarılarında kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde bir farklılık olarak değerlendirilemese de kısmen iyi oldukları ancak araştırma becerilerinde benzer gelişimlerin sağlanmadığı tespit edilmiştir. Fen bilimleri öğretmenlerinin, normal gelişim gösteren öğrencilerin ve özel yetenekli öğrencilerin görüşleri göz önüne alındığında yer yer fikir ayrılıkları olduğu görülse de farklı profile sahip öğrenciler ve öğretmenlerin genel olarak z-kitaba karşı olumlu bir bakış açısına sahip oldukları ve z-kitabı fen derslerinde öğrenmeyi kolaylaştıran bir materyal olarak betimledikleri tespit edilmiştir.

The aim of this research is to examine the effectiveness of the z-book module, which is prepared by adding digital content and considering the science literacy dimensions of the science textbook in use and the inquiry-research levels in the experiments, on gifted and normally developing students, and to evaluate it in terms of teacher and student views. In the research, pretest-posttest control group design and case study was used together. The sample of the research consists of 55 students from the 6th grade with normal development, 26 gifted students and 35 science teachers. In order to examine the effectiveness of the developed z-book module, science lessons were conducted within the scope of "Matter and Heat Unit" in two experimental and two control groups, and the opinions of science teachers about the z-book were taken. The possible differences in research skills, science literacy, digital literacy and science achievement were investigated in the scales applied to the students in the pretest posttest order. In addition, interviews were conducted with the students before and after the application. In addition, before receiving the opinions of science teachers, data on their digital competencies were collected and then their opinions were taken when they completed their individual examinations about the z-book module developed. As a result, it was determined that there was a significant difference in the research skills of the students with normal development in the science courses in which the z-book

was used, and that they were relatively better, although not at a significant level, in science achievement compared to the control group, but there was no similar development in science literacy and digital literacy. It has been determined that there is a significant difference in the digital literacy of gifted students in the science courses in which the Z-book is used, although it can not be considered as a significant difference in science literacy and science achievement of the students, they are partially good, but similar developments are not achieved in their research skills. Considering the opinions of science teachers, students with normal development, and gifted students, it is seen that there are differences of opinion from time to time, but students and teachers with different profiles generally have a positive perspective towards z-book and z-book is a tool that facilitates learning in science lessons. were identified as material.