Türkiye'de figüratif heykel bağlamında seramik malzeme kullanımı
Özet
“Türkiye’de Figüratif Heykel Bağlamında Seramik Malzeme Kullanımı” adlı tez
çalışmasında “seramik malzeme” olarak adlandırılan, ana malzemesi kil olan, yüksek
ısıda pişirilmiş toprak ile birlikte insanın varoluşundan it ibaren birçok sanat dalına,
farklı bakış açıları ile konu olmuş figüre odaklanılmaktadır.
Seramiğin ham maddesi olan kil; ısıl işlem görmesiyle pişmiş toprağa, ardından
sırlanıp tekrar ısıl işlem görmesiyle ise seramiğe dönüşür. Figürat if heykel
bağlamında seramik malzemenin kullanıldığı eserler Neolitik Çağ’dan başlayarak
Modernizm’e kadar olan süreçte insanın kendini ve çevresindekileri ifade edebilmek
için ürettiği, genel olarak dinsel ve mitolojik temaların işlendiği, üretildiği dönemin
yaşam biçimini, kültürünü ve tarihini yansıtan eserler olmuştur.
Türkiye’de “Figüratif Seramik Heykel” kavramının temeli ise Mustafa Kemal
Atatürk’ün kurduğu cumhuriyetçi anlayış ile genç sanatçı ve akademisyenlerin
evrensel bilgiye ulaşmaları için devlet tarafından desteklenerek yurt dışına
gönderilmeleriyle at ılmışt ır. Türk heykel sanatında seramik malzemenin kullanımı
1950’lerden sonra yurt dışına eğitim amaçlı gönderilmiş olan sanatçıların yurda
dönüşleri ile birlikte orada aldıkları eğit im ve sanat anlayışlarını ülkemize taşımalar ı
ve seramik endüstrisinin gelişimine paralel olarak seramik eğit imi veren kurumların
açılması ile gerçekleşmiştir.
Aynı dönemlerde yurt dışında Picasso, Miro, Chagall ve Matisse gibi ressamların
seramik malzemeyi ele almasıyla birlikte seramik malzeme geleneksel, işlevsel ve
dekoratif kullanımlarının dışında sanatsal bir dil ve ifade aracı olarak kullanılmaya
başlanmıştır. Bu sayede özgün, düşünsel, anlamsal ve kavramsal anlatımlar ile estetik
bir nesne oluşmuştur. Heykeltıraşlarda bu malzemeyi bir sanat malzemesi olarak
görüp kendi alanlarında kullanmaya başlamışlardır.
Bu tez çalışmasının amacı figüratif heykelin en köklü ve ilk malzemelerinden biri
olan seramik malzemenin, 1950’ler sonrası Türkiye’deki figüratif heykel sanatındaki
yerini, tarihsel gelişimini, çeşitliliğini, tekniklerini, heykel malzemesi olarak seramik
malzemeyi kullanan öncü aynı zamanda çağdaş sanatçıların eserleri üzerinden
irdelemek ve bu doğrultuda bundan sonraki yapılacak çalışmalara kaynak
oluşturmaktır. In the thesis titled "The Use of Ceramic Materials in the Context of Figurative
Sculpture in Turkey", the focus is on the "ceramic material" that has been the subject
of many art branches and different perspectives since the existence of humankind.
Clay, which is the raw material of ceramics, turns into terracotta after being heat
treated then become ceramic after being glazed and heat-treated again. The use of
ceramic material in the context of figurative sculpture, in the process starting from
the Neolithic Age to Modernism, there are works that reflect the life st yle, culture
and history of the period in which people produced to express themselves and those
around them, in which religious and myt ho logical themes were handled in general.
The basis of the concept of “Figurative Ceramic Sculpture" in Turkey was laid to
the support of the state and sending young artists and academics abroad to reach
universal knowledge with the republican understanding established by Mustafa
Kemal Atatürk.
The use of ceramic materials in Turkish sculpture art has been realized in the 1950s
with the return to Turkey of the artists who were sent abroad for educational
purposes, bringing their education and understanding of art to Turkey, furthermore
with opening of educational institutions in parallel to the development of the ceramic
industry.
In the same period, artists such as Picasso, Miro, Chagall and Matisse handled
ceramic material, and it created an artistic language with leaving the traditional,
funct ional and decorative production logic and creating an aesthetic object which is
original, intellectual, semantic and conceptual expressions. Sculptors start to use this
material as a three-dimensional and volumetric art material in their own fields. They
perceived the intertwined characters of the arts with the endless imagination offered
by the material.
The aim of this thesis is to examine the place in the art of figurative sculpture in
Turkey after the 1950s, historical development, diversity and techniques of ceramic
material, which is one of the most rooted materials of figurative sculpture, on the
basis of the works of pioneering and contemporary artists who use ceramic material
as a sculpture material. In this direction, I want to create a resource for future studies.
Koleksiyonlar
- Tez Koleksiyonu [2146]