Engelli çocuğu olan ailelerin karar verme stratejileri ile duygusal zekaları arasındaki ilişki
Özet
Araştırmada engelli çocuğu olan ailelerin karar verme stratejileri ile duygusal
zekâları arasındaki ilişkinin farklı değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır.
Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma 2020-2021 eğitim ve
öğretim yıllında Gebze’de bulunan özel rehabilitasyon merkezinde engelli çocuğu olan
200 aile ile gerçekleşmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Melbourne Karar
Verme Ölçeği I-II, Bar-On Duygusal Zekâ Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal
Destek Ölçeği ve Demografik bilgi formu kullanılmıştır.Verilerin analizinde; Pearson
koreasyon, bağımsız gruplar t testi, Mann Whitney u testi, Tek yönlü Anova testi,
Krustal Wallis ayrıca post hoc testlerinden Turkey testi kullanılmıştır. Katılımcılardan
toplanan ölçek sonuçları SPSS 26.0 programıyla analize edilmiştir.
Araştırmanın sonuçlarına göre engelli çocuğu olan ailelerin algılanan aile desteği
ile karar verme puanlarına bakıldığında yaş, cinsiyet, eğitim durumu ve çalışma durumu
açısından anlamlı bir fark olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Engelli çocuğu olan ailelerin
algılanan aile desteği ile karar verme puanlarının, çocuğun engel durumu açısından
zihinsel yetersizliği tanılı çocukların ailelerinin erteleyici karar verme puanları
farklılaşmaktadır. Diğer alt boyut puanları arasında anlamlı bir fark olmadığı sonucuna
ulaşılmıştır. Engelli çocuğu olan ailelerin duygusal zekâ puanları cinsiyet açısından
incelendiğinde, kadınların erkeklere göre empati ve dürtü kontrolü puanlarının daha
yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Engelli çocuğu olan ailelerin duygusal zekâ
puanları yaş açısından bakıldığında kişiler arasında 30 yaşın altında olan engelli
ailelerinin, Empati ile Duygusal benlik bilinci boyutlarının daha yüksek olduğu
sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca engelli çocuğu olan ailelerin duygusal zekâ puanlarının
eğitim durumu farklı aileler arasında anlamlı bir fark olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Engelli çocuğu olan ailelerin duygusal zekâ puanları çalışma durumuna göre çalışan
engelli ailelerinde çalışmayanlara göre kararlılık düzeyinin daha yüksek olduğu
sonucuna ulaşılmıştır. Engelli çocuğu olan ailelerin duygusal zekâ puanlarının çocuğun
engel durumu açısından çocuğun tanısı öğrenme güçlülüğü olan ailelerde mutluluk
düzeyinin yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Karar verme stratejileri ile algılalan
sosyal destek alt boyutları arasındaki ilişkide dikkatli karar verme ile arkadaş desteği ve
aile desteği boyutları arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki bulunduğu sonucuna
ulaşılmıştır. Ayrıca panik karar verme ile özel destek arasında pozitif yönlü ilişki
bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. This study aims to examine the relationship between the decision-making
strategies of families with disabled children and their emotional intelligence in terms of
different variables. Relational screening model was adopted for this research.
The research was conducted with 200 families with disabled children in the
special education and rehabilitation centerlocated in Gebzeduring the 2020-2021
academic year.Melbourne Decision Making Questionary I-II, Bar-On Emotional
Intelligence Scale, Multidimensional Scale of Perceived Social Support and
demographic information form wereused as data collection tools in this research.Pearson
correlation, The Independent Samples t test, Mann-Whitney U test, One-Way analysis of
variance, Kruskal Wallis, and Turkey test, one of the post hoc tests wereutilized in order
to analyze the data. The scale scores obtained by the participants were analyzed with the
SPSS 26.0 program.
According to the results of the study, when the decision-making scores by
perceived family support of families with disabled children are examined, it has
beenconcluded that there is no significant difference in terms of age, gender, educational
status, and employment status.Concerning the decision-making scores by perceived
family support of families with disabled children,the delaying decision-making scoresof
families whose children are diagnosed with an intellectual disability differ. It is
concluded that there is no significant difference among other sub-dimension scores.
Examining the emotional intelligence scores of families with disabled children in terms
of gender, it has been realized that women have higher impulse control and empathy
scores than men.When the emotional intelligence scores of families with disabled
children are examined in the matter of age, the results demonstrate that the dimensions of emotional self-awareness and empathy are higher in disabled families who are under
the age of 30.Furthermore, it has been realized that there is no significant distinction
among the emotional intelligence scores of families with disabled children and different
educational statuses.
The results show that examining the emotional intelligence scores of families
with disabled childrenin terms of working status, working families have ahigher level of
stability than non-working families.
It has been deduced that examining the emotional intelligence scores of families
with disabled children in terms of disability status, families with children diagnosed of
learning disorder have higher level of happiness.
Observing the relationship between decision-making strategies and perceived
social support sub-dimensions, it has been realized that there is a meaningful correlation
between careful decision-making and the dimensions of friend and family support.
Moreover, the results indicate that there is a positive relationship between decisionmaking
in panic
and
dedicated
support.
Koleksiyonlar
- Tez Koleksiyonu [2146]