Derin öğrenme yöntemleri kullanılarak çocukların çizdiği resimlerdeki nesnelerin tanınması

Abstract

Çocukların çizdikleri resimleri ele aldığımızda, kendilerini ifade ettikleri bir aktivite olarak değerlendirilmektedir. Sanatsal faaliyetler ve çocuklar birbirlerini tamamlayan, sürekli değişim ve gelişim içinde olan aktif bir yapıdır. Çizim yapma, boyama, biçim verme gibi karmaşık süreçlerde çocuk, kendine göre manalı bir bütünlük elde ederek tecrübe kazanmaktadır. Bu tür aktiviteler sonucunda çocuk, sadece ortaya bir ürün çıkarmakla kalmaz, çocuk hakkında fikir edinmemizi sağlayabilecek önemli veriler sunarak kendisini yansıtmaktadır. Farkına dahi varmadan duygularını, düşüncelerini çizimlerine aktarmaktadırlar. Bu sebeple çocukların hissettiklerini anlamak için, çocukların çizdikleri resimler analiz edilmektedir. Bu şekilde inceleme ve yorumlama işlemleri alanında uzman kişiler tarafından yapılmaktadır. Bu işlemleri bir bilgisayar sistemine yaptırmak için derin öğrenme yöntemleri kullanılabilir. Bunu gerçekleştirebilmek için ilk önce uzman kişi tarafından yorumlanmış çok fazla veriye ihtiyaç vardır. Bu veriler, derin öğrenme algoritmaları ile bir bilgisayar sistemini eğitmek için kullanılabilir. Bu tez çalışmasında, öncelikle “bir ağaç çiz” testinde yapılan çocuk çizimleri kullanılarak bilgisayar sisteminin eğitimi gerçekleştirilmiş ardından ağacın kağıt üzerindeki konumuna göre çocuğun iç dünyası hakkında uzman psikologlara yardımcı olabilecek, yorum yapabilen bir çözüm geliştirilmiştir. Böylece çok yoğun iş yükü

bulunan veya bir psikolog görevlendirilmesinin mümkün olmadığı durumlarda sürecin başarı ile yürütülmesi amaçlanmıştır.

When we consider the pictures are drawn by children, we may consider them as an activity in which they express themselves. Artistic activities and children are an active structure that complements each other and is in constant change and development. In complex processes such as drawing, painting, and shaping, the child gains experience by gaining a meaningful unity for himself. As a result of such activities, the child not only creates a product, but also reflects himself by presenting important data that can enable us to get an idea about the child. They transfer their feelings and thoughts to their drawings without even realizing it. For this reason, we can analyze the pictures children draw to understand what they feeling. In this way, the examination and interpretation processes are carried out by experts in the field. Deep learning methods can be used to perform these operations on a computer system. In order to do this, a lot of data is needed, first interpreted by the expert. This data can be used to train a computer system with deep learning algorithms. In this thesis, first of all, the computer system was trained by using children's drawings made in the "draw a tree" test, and then a solution was developed that can help expert psychologists and make comments about the child's inner world in accordance with the position of the tree on the paper. Thus, it is aimed to carry out the process successfully in cases when there is a heavy workload or it is not possible to assign a psychologist.