1990'larda Yugoslavya ve Bosna Hersek

Abstract

Yugoslavya'da 1980’lerden sonra iyice su yüzüne çıkan etnik anlaşmazlıklar, 1990’lardan itibaren devleti, iç savaşa ve parçalanmaya götüren olaylara dönüşmüştür. Öyle ki, 1991'de Slovenya ile Hırvatistan'ın bağımsızlıklarını ilan etmeleri karşısında Sırbistan bu cumhuriyetlere saldırmıştır. 1992'de Bosna-Hersek'in de bağımsızlığını ilân etmesi üzerine, bu defa Federal Ordu'yla Bosna Sırpları, sonradan ise Hırvatlar, Müslümanlara saldırmışlardır. Sonuçta, 1991'de Slovenya, Hırvatistan ve Makedonya cumhuriyetleri bağımsızlıklarını kazanmışlardır. Bosna-Hersek'te ise 1995'te yeni bir yapı meydana getirilmiştir. 1999'da NATO'nun müdahalesiyle Kosova da fiilen Sırbistan'ın bünyesinden ayrılmıştır. Bütün bu hadiselerin sonucunda Yugoslavya Sosyalist Federatif Cumhuriyeti'nin vârisi olarak yeni Federal Yugoslavya veya sonradan Sırbistan ve Karadağ adıyla anılan devlet, tarih sahnesindeki yerini almıştır. Ancak Sırplarla Karadağlıların meydana getirdiği bu devlet, Yugoslavya Krallığı'nın veya Tito'nun kurduğu Yugoslavya'nın yerini alamamış, aksine Karadağ da 2006 yılında bu birlikten ayrılmıştır. Yugoslavya'nın parçalanma ve dağılmasında; ülkede çok sayıda millet ve azınlığın yaşaması, milliyetçiliğin alevlenip giderek şovenizm ve irredantizme dönüşmesi, azınlık meseleleri, toplumların farklı sosyo-kültürel yapıları, cumhuriyetler arasındaki gelişme farklılıkları, milli gelirin eşit paylaşılmaması, Batılı devletlerin provokasyonlara, müdahaleleri ve ülkenin bazı kısımlarım, nüfuzları altına alma çabaları vs. sebepler etkili olmuştur.