Yazar "Delen, Özlem" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    Metotreksatın neden olduğu testis hasarına karşı pirolidin ditiyokarbamatın koruyucu etkisinin incelenmesi
    (Trakya Üniversitesi, 2019) Delen, Özlem; Uz, Yeşim Hülya
    Metotreksat (MTX), klinikte yaygın kullanımı olan antikanser bir ilaçtır. En önemli yan etkilerinden biri, aktif çoğalan hücrelerin bulunduğu testislerde hasara neden olmasıdır. Pirolidin ditiyokarbamat (PDTC), güçlü bir antioksidan olup çeşitli ajanların neden olduğu testis hasarında histopatolojiyi düzelttiği bildirilmiştir. Bu çalışmada; MTX'in neden olduğu testis hasarı üzerine PDTC etkisinin, histolojik ve immünohistokimyasal olarak araştırılması planlanmıştır. Çalışmamızda, 40 adet Wistar albino erkek sıçan dört eşit gruba ayrıldı; Kontrol grubuna serum fizyolojik, PDTC ve MTX+PDTC grubuna, serum fizyolojikte çözülerek 100 mg/kg PDTC günlük toplam doz iki eşit doza bölünerek intraperitoneal (ip.) yol ile 10 gün boyunca verildi. MTX ve MTX+PDTC grubuna, 6. gün tek doz 20 mg/kg MTX ip. olarak verildi. Sıçanlar, PDTC'nin son dozundan 24 saat sonra sakrifiye edilerek testis dokuları histolojik ve immünohistokimyasal değerlendirme için alındı. İntrakardiak ponksiyon ile kan alınarak serum testosteron, FSH, LH, prokinetisin 2 düzeyleri saptandı. Hayvanların vücut ve testis ağırlıkları kaydedildi ve testis/vücut ağırlığı oranı hesaplandı. Sonrasında hematoksilen ve eozin boyalı preparatlardan seminifer tübül çapı, epitel kalınlığı ve intersitisyel saha genişliği ölçüldü. Histolojik hasar değerlendirmesi yapıldı ve immünohistokimyasal olarak NFkB, Nrf2, PK2 boyandı. Kontrol ve PDTC grupları arasında çalışılan parametreler arasında anlamlı bir fark bulunmazken, MTX verilen grupta; hayvanların vücut ve testis ağırlıkları, serum FSH, LH, testosteron düzeyleri, seminifer tübül çap ve germinal epitel kalınlığının kontrol ve PDTC gruplarına göre anlamlı olarak azaldığı, histolojik olarak hasarlı seminifer tübül sayısının, interstisyel saha genişliğinin ve PK2 seviyesinin ise, anlamlı olarak arttığı görüldü. Bundan başka, yine MTX grubunda; NFkB ve PK2 immünoreaktivitesinde kontrol ve PDTC gruplarına göre bir artış, Nrf2 immünoreaktivitesinde ise anlamlı azalma olduğu saptandı. Pirolidin ditiyokarbamat, MTX'in neden olduğu vücut ağırlığı, serum FSH, LH ve testosteron hormon düzeyi azalmasında anlamlı olarak düzelme sağlarken, histolojik olarak hasarlı seminifer tübül sayısı ve interstisyel saha genişlik artışında da anlamlı olarak azalma sağladı. Ek olarak PDTC, testis ağırlığında artış sağlarken, serum PK2 seviyelerini düşürdü. Ancak bu değişiklik istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı. Ayrıca, artmış olan NFkB, PK2 immünoreaktivitelerinde azalmaya ve Nrf2 immünoreaktivitesinde ise artışa neden oldu. Sonuç olarak, PDTC tedavisinin MTX'in neden olduğu testis hasarını NFkB, Nrf2 ve PK2 sinyal yollarını etkileyerek azaltabileceği kanısındayız. Anahtar Kelimeler: Metotreksat, Pirolidin ditiyokarbamat, Testis, Nükleer faktör kappa B, Nükleer faktör eritroid 2 ilişkili faktör 2, Prokinetisin 2