35-55 yaş arası benign nedenlerle total histerektomi ameliyatı olmuş kadınlarda histerektomi ameliyatının cinsel fonksiyonlar üzerine etkisinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, ülkemiz koşullarında 35-55 yaş arasında benign nedenlerle histerektomi ameliyatı geçirmiş kadınlarda, histerektomi ameliyatının cinsel fonksiyonlara etkisini belirlemek amacıyla ön test- son test karşılaştırmalı, prospektif, tanımlayıcı bir araştırma olarak planlanmıştır. Araştırmanın örneklemini Trakya Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi Jinekoloji Kliniği’nde Ocak 2008-Temmuz 2008 tarihleri arasında benign nedenlerle histerektomi ameliyatı geçirmiş 35-55 yaş arası araştırmayı kabul eden 39 kadın oluşturmuştur. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından literatür bilgileri doğrultusunda geliştirilmiş histerektomi öncesi anket formu, histerektomi sonrası anket formu ve Arizona Cinsel Yaşantılar Ölçeği Kadın Formu kullanılarak toplanmıştır. Hastalara ameliyattan 1-2 gün önce histerektomi öncesi anket formu ve Arizona Cinsel Yaşantılar Ölçeği yüz yüze görüşme tekniği ile uygulanmış, ardından literatür bilgilerinden derlenerek hazırlanan 10 dakikalık histerektomi sonrası cinsel işlevlerin nasıl olabileceği hakkında bilgi verilmiştir. Aynı hastalara ameliyat sonrası 3. ayda telefonla, histerektomi sonrası anket formu ve Arizona Cinsel Yaşantılar Kadın Formu uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS for Windows 11.5 programında ortalama, standart sapma, Mc Nemar (ki kare) ve Wilcoxon testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre histerektomiden 3 ay sonra cinsel fonksiyonların ameliyat öncesi döneme göre daha kötüleştiği ancak histerektomi endikasyonuna neden olan belirtilerin başlayıp ameliyat oluncaya kadar geçen sürede de hastaların cinsel fonksiyonlarının kötüleşmiş olduğu belirlendi. Araştırmaya katılan kadınlar cinsel işlevlerini ameliyat öncesi döneme göre daha iyi olarak algıladıklarını ve histerektominin eşle olan ilişkilerinde de herhangi bir değişikliğe yol açmadığını belirtmişlerdir. Ameliyat sonrası cinsel fonksiyon değişiklikleri ile bilgilendirilme, sigara kullanımı ve aile planlaması yöntemi kullanma arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Bu araştırmanın sonucunda sağlık personelinin cinsel organ kaybı ile sonuçlanacak ameliyat geçirecek hastalara cinsel işlevler hakkında bilgi vermesi ve araştırmanın daha geniş kitlelere genellenebilmesi için daha büyük ölçekli çalışmaların yapılması önerilebilir.