Konaklama işletmelerinde güvenlik iklimi algısı, zorunlu vatandaşlık davranışı ve içsel motivasyon ilişkisi : İstanbul ili örneği

Abstract

Ülkemizde faaliyet gösteren işletmelerde gerekli güvenlik önlemlerinin alınmaması, çalışanların güvenlik ile ilgili konularda bilgilendirilmemesi ve gerekli eğitimlere dahil edilmemesi, güvenlik kültürünün ve ikliminin sağlanamaması, her yıl binlerce çalışanın iş kazası ve meslek hastalığı gibi sebeplerden dolayı çalışamaz hale gelmesine veya hayatını kaybetmesine sebep olmaktadır. Emek-yoğun bir sektör olan konaklama işletmelerinde çalışan (insan) en önemli kaynaktır. Çalışanların kendini güvende hissedeceği bir ortamda çalışması, konaklama işletmelerinin en önemli hedeflerinden biri olan müşteri memnuniyetini sağlama açısından önemlidir. İnsan unsurunun en değerli kaynak kabul edildiği konaklama işletmelerinde çalışanların örgütte kendilerini baskı altında hissetmemeleri ve zorunlu örgütsel vatandaşlık davranışı sergilemeye maruz bırakılmamaları da bir diğer önemli etkendir. Çalışanların, görev tanımları dışında olan işleri yapmak için baskıya maruz kalmaları örgütlerin uzun vadede verimlilik kaybı ve çalışanlarını kaybetmeleri ile sonuçlanabilmektedir. Müşteriyi doğrudan etkileyen çalışanların sahip oldukları içsel motivasyon düzeyi de konaklama işletmeleri açısından önemlidir. İçsel motivasyonu tam bir çalışan örgütte yüksek performans göstererek, konaklama işletmelerinin en önemli hedeflerinden biri olan müşteri memnuniyetini sağlama konusunda örgüte katkı sağlamaktadır. Konaklama işletmelerinde çalışan personelin kendini güvende hissetmesi, baskı altında hissetmemesi ve yüksek içsel motivasyona sahip olması örgütün başarıya ulaşması için dikkate alınması gereken en önemli hususlardandır. Yapılan akademik çalışmalar incelendiğinde konaklama işletmeleri için önemli olan bu üç kavramın birbirleriyle ilişkilerini inceleyen çalışmaya rastlanılmamıştır. Bu çalışma ile konaklama işletmelerinde çalışanlarının zorunlu vatandaşlık davranışı, içsel

motivasyon ve güvelik iklimi algılarının belirlenmesi ve değişkenlerin birbirleriyle olan ilişkilerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada veri toplama tekniği olarak anket yöntemi kullanılmıştır. Anket, demografik bilgiler, güvenlik iklimi algısı, zorunlu vatandaşlık davranışı ve içsel motivasyon değişkenlerini içeren 38 ifade içermektedir. İstanbul’da faaliyet gösteren konaklama işletmelerinde çalışanların katılımıyla elde edilen 486 anketten 392 tanesi değerlendirmeye alınmıştır. Toplanan verilere SPSS programında faktör analizi, güvenilirlik ve geçerlilik testi, frekans analizi, korelasyon analizi, KolmogorovSmirnov normallik testi uygulanmıştır. Analizler sonucunda güvenlik iklimi algısı ile

içsel motivasyon, zorunlu vatandaşlık davranışı ve güvenlik iklimi algısı ve zorunlu

vatandaşlık ve içsel motivasyon arasında anlamlı ilişki bulunmuştur.

Çalışmada, çalışanların güvenlik iklimi algıları, zorunlu vatandaşlık davranışı ve içsel motivasyon seviyelerinin demografik özelliklere göre farklılaşıp farklılaşmayacağını tespit edebilmek için farklı analizler uygulanmış ve güvenlik iklimi algılarının, zorunlu vatandaşlık davranışlarının ve içsel motivasyon seviyelerinin yaşa, medeni duruma, pozisyona ve çalışma sürelerine göre farklılaştığı tespit edilmiştir.

In businesses operating in our country failure to take the necessary safety precautions, not informing the employees on safety-related issues and not including them in the necessary training, failing to provide the safety culture and climate causes thousands of employees to become inoperative or die every year due to reasons such as work accidents and occupational diseases. Employee (human) is the most important resource in accommodation businesses, which is a labor-intensive sector. Working in an environment where employees feel safe is essential in terms of ensuring customer satisfaction, which is one of the most important goals of accommodation businesses. Another important thing is that the employees in the accommodation enterprises, where the human factor is considered the most valuable resource, do not feel under pressure in the organization and are not exposed to compulsory organizational citizenship behavior. Employees being pressured to do jobs outside their job descriptions may result in organizations losing employees. The level of intrinsic motivation of employees who directly affect the customer is also important for accommodation businesses. The fact that the employees working in the accommodation establishments feel safe, not under pressure and have a high intrinsic motivation are the most important issues to be considered for the success of the organization. When the academic studies are examined, no study has been found that examines the relationships between these three concepts, which are important for accommodation businesses. With this study, it is aimed to specify the compulsory citizenship

behavior, intrinsic motivation and security climate perceptions of the employees in the accommodation businesses and to determine the relations between the variables. Survey method was used as data collection technique in the study. The survey contains 38 statements including demographic information, safety climate perception, compulsory citizenship behavior and intrinsic motivation variables. 486 out of 392 surveys obtained with the participation of employees in accommodation businesses operating in Istanbul were evaluated. Correlation analysis, factor analysis, frequency analysis, Kolmogorov-Smirnov normality test were applied to the collected data in SPSS program. As a result of the analysis, significant relationships were found between the safety climate perception, compulsory citizenship behavior and intrinsic motivation. In the study, different analyses were used to determine whether the safety climate perceptions, compulsory citizenship behavior and intrinsic motivation levels of the employees would differ according to demographic characteristics. It has been determined that the safety climate perceptions, compulsory citizenship behavior and intrinsic motivation levels differ according to age and working hours.