Oş bölgesi Kırgız Türklerinde halk hekimliği
Özet
Bu tez çalışmasında, Oş Bölgesi’nde yaşayan Kırgız Türklerinin halk hekimliği
ele alınmıştır. Çalışma, Oş merkez ve Kara-Suu, Kara-Kulca, Özgön, Aravan, Alay, ÇоñAlay,
Nookat olmak üzere yedi ilçe merkezini ve köylerini kapsamaktadır. Giriş
bölümünde çalışmanın amaç, yöntem ve sınırları ortaya konmuş; halk hekimi ve halk
hekimliği kavramı ele alınmış; dünya ve Türk kültürü özelinde halk hekimliğinin tarihine
değinilmiştir. Ayrıca Kırgız halk hekimliği hakkında genel bilgi verilmiştir. Aynı
bölümde, Oş Bölgesi’nin tarihi, coğrafî yapısı, iklimi, nüfus ve ekonomik yapısı kısaca
tanıtılmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde bilhassa derleme verilerine bağlı kalınarak
Oş Bölgesi’nde tespit edilen Kırgız halk hekimlerinin adlandırılması meselesi üzerinde
durulmuş; söz konusu halk hekimlerinin kişisel özellikleri (meslekleri, eğitim durumları,
yaş ve cinsiyet dağılımları) değerlendirilmiş; hekimlerin halk hekimi olma yolları
Şamanlık geleneğe dayanarak belirlenmiştir. İkinci bölümde ise Oş Bölgesi Kırgız
Türklerinin halk hekimliğinde görülen ziyaret uygulamaları incelenmiştir. Çalışmanın
üçüncü bölümünde hastalıkların tedavisinde kullanılan sağaltma yöntemleri ortaya
konmuştur. Son bölümde ise sağaltılan hastalıklar ve tedavi pratikleri ele alınmıştır.
Sonuç bölümünde incelenen derleme verilerine bağlı olarak ulaşılan tespitlere ve
tahlillere yer verilmiş; söz konusu veriler halk hekimliği geleneği bağlamında
değerlendirilmiştir. Çalışmada faydalanılan Kaynaklar kaynakça bölümünde sıralanmış;
alan araştırması merkezli bir çalışma olması sebebiyle bu derlemeye ilişkin kaynak kişi
bilgisi ve verileri somutlaştırmak adına örnek derleme fotoğrafları ek olarak çalışma
sonuna eklenmiştir. In this thesis, the folk medicine of Kyrgyz Turks living in the Osh Region are
discussed. The study is based on the center of Osh and seven district centers and villages,
namely Kara-Suu, Kara-Kulca, Özgön, Aravan, Alay, Çоñ-Alay, Nookat. In the
introduction, the concept of purpose, method, and solution were introduced; the concept
of folk medicine and folklore was discussed; the discussions of folk medicine in the world
and Turkish in particular were dealt with. In addition, general information about Kyrgyz
folk medicine was given. The same chapter introduced the history, geographical structure,
climate, population, and economic quality of the Osh Region. The selection of Kyrgyz
physicians in the Osh Region, which was examined in the first chapter of the study, was
emphasized; the characteristics of the folk physicians in question (occupations,
educational backgrounds, age, and gender distributions) were evaluated; the ways of
physicians to become folk physicians were determined by Shamanism beliefs in tradition.
The second chapter examined visiting practices seen in Osh Region, Kyrgyz folk
physicians. The treatment methods used in the applications in the third chapter were
shown. In the last chapter, the cured illnesses and treatment practices were discussed. In
conclusion, the evaluations and judgments were provided depending on the field study
examined, and the data were evaluated within the framework of folk medicine value.
References used in the study were listed in the bibliography section. As it is a field study,
information about the sources and individuals and the sample compiled photos were
attached to the end of the study to concretize knowledge.
Koleksiyonlar
- Tez Koleksiyonu [2146]