Okul öncesi dönem çocuklarının yürütücü işlev becerileri ile sosyal becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Özet
Bu araştırma, okul öncesi dönem çocuklarının yürütücü işlev becerileri ile
sosyal becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapılan betimsel bir
çalışmadır. Nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modelinde tasarlanmış
olan araştırmanın örneklemini, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı Edirne il merkezinde
bulunan bağımsız anaokullları ve ilkokula bağlı anasınıflarına devam eden yaşları 3672
ay
arasında
değişen
250
çocuk
(117
kız,
133
erkek),
aileleri
ve
öğretmenleri
(41)
oluşturmaktadır.
Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından
geliştirilen Çocuk ve Aile Demografik Bilgi Formu, Öğretmen Demografik Bilgi
Formu, Thorell ve Nyberg (2008) tarafından geliştirilen ve Arslan-Çiftçi, Uyanık ve
Acar tarafından 2020 yılında Türkçe’ye uyarlaması yapılan “48-72 aylık çocuklar için
Çocukluk Dönemi Yürütücü İşlevler Envanteri Türkçe Formu” ve Ömeroğlu,
Büyüköztürk, Aydoğan, Çakan, Kılıç Çakmak, Özyürek, Gültekin Akduman, Günindi,
Kutlu, Çoban, Yurt, Koğar ve Karayol tarafından 2014 yılında geliştirilen “Okul
Öncesi Sosyal Beceri Değerlendirme Ölçeği Öğretmen Formu” kullanılmıştır.
Araştırma değişkenlerine ilişkin analizler SPSS-25 istatistik programı ile yapılmıştır.
Araştırmada toplanan verilerin normalliği test edilmiş, dağılım normalitesi sağlandığı
için verilerin analizinde Bağımsız Grup t- testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi
(ANOVA) ve Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Tekniği kullanılmıştır.
Varyans analizi sonucunda, farkın kaynağını belirlemek için LSD testi yapılmıştır.
Yapılan analizler sonucunda, araştırmaya dahil edilen çocukların yürütücü
işlev becerileri alt boyutları olan çalışan bellek ve ketleyici kontrol ile sosyal becerileri
arasındaki pozitif yönlü yüksek düzeyde bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca
çocukların yürütücü işlev becerilerinin alt boyutları, çalışan bellek ve ketleyici kontrol
ile çocuğun yaş grubu, okul öncesi eğitim kurumuna devam etme süresi, aile tipi, anne-
baba birliktelik durumu, anne-baba yaşı, kardeş sayısı ve doğum sırasına göre anlamlı
farklılık saptanmamış; cinsiyet, ailelerinin belirttiği sosyo-ekonomik durumları, anne
öğrenim durumu ve çocukta gelişimsel olarak herhangi bir problem olma/ma
durumuna göre ise anlamlı farklılık saptanmıştır. Ayrıca çocuğun, baba öğrenim
durumu, anne-baba çalışma durumu ve daha önce okul öncesi eğitim alma/ma durumu
ile yürütücü işlev becerilerinin alt boyutu çalışan bellek arasında anlamlı bir ilişki
saptanırken, aynı değişkenler ile ketleyici kontrol arasında anlamlı farklılık
saptanmamıştır. This Survey is a descriptive analysis aiming at the research of the relation
between the executive function and social skills of pre-school period children.This
sample of this survey, designed as the correlational survey model of quantitative
research method, is composed of 250 pupils (117 girls and 133 boys), the ages of
whom are ranging between 36 to 72 months old, attending to independent kindergarten
and nursery classes which are parts of primary schools located in the central Edirne
and based on the National Ministry of Education and their parents and teachers (41).
At this research,as the data collection tool, the child and the family demographic
information form created by the researcher herself, teacher demographic information
form, the turkish form for the executive function inventory of childhood period for the
children between 48 to 72 months old, adapted to Turkish in 2020 by Arslan – Çiftçi,
Uyanık, Acar and improved by thorell and nyberg (2008), the teacher form for the preschool
social
skill
evaluation rubric ,improved in 2014 by Ömeroğlu, Büyüköztürk,
Aydoğan, Çakan, Kılıç Çakmak, Özyürek, Gültekin Akduman, Günindi, Kutlu,
Çoban, Yurt, Koğar, Karayol, are used .The analysis regarding the variables of the
research has been done by SPSS-25 Statistics Programme.The normality of the data
gathered in the survey are tested, Independent Group Test T,One-Way Analysis of
Variance (Anova) and Pearson Product-Moment Correlation Coefficient Technique
are used in the analysis of the data seeing that the variance normality has been
reached.As a result of the variance analysis, LSD test is conducted to determine the
source of the gap.
As a result of the conducted analysis, it has been determined that a positive
and high level relation have been detected between the memory used and inhibitory
control; the subdimensions of executive function skills of the children in this survey,
and social skills. Besides, this relation occurs with the age group of the children, their
duration of pre-school attendance, family type, marital status, the age of the parents,
gender while a significant difference has not been detected according to the number of
the siblings and the order of the birth, the socio-economical status the parents declare,
mother’s educational background and significant differences have been detected
according to whether the child has a developmental problem or not. Moreover, while
a significant relation has been detected between the father’s educational background,
mother and father employment status, whether they had pre-school education or not
and child’s used memory which is the subdimension of executive function skills, no
significant differences has been detected between the same variables and inhibitory
control.
Koleksiyonlar
- Tez Koleksiyonu [2146]