İzmir’de Kentsel Kimlik Bileşenlerinden Cadde ve Sokakların Toponimisi ve Milliyetçi, Etnik İzlerin Sosyal Yapı Oluşumuna Katkıları

Abstract

Cadde, bulvar ve sokaklar kent kimliğinin en anlamlı parçalarıdır. Buanlamlı parçalar aynı zamanda içinde geçmiş deneyimleri barındıran bellekmekânlarıdır. Bu çalışmada; Cumhuriyet Dönemi’nden bu yana şehirlerde yer alanve şehirsel toponimi olarak da ifade edilmesi mümkün olan cadde adları, İzmirşehri ölçeğinde irdelenmekte ve bir tipoloji geliştirilmektedir. Çalışmada İzmir’in farklı semtlerindekisokak, cadde, bulvar adlandırmaları, örnekleme metodu ile ele alınmaktadır.Kentin büyüme yönü, soy bağları, kültürel yakınlık, siyasi nedenler, arazikullanımındaki farklılıklar da, İzmir’de sokak, cadde, bulvar ve semt adlarınıetkileyen önemli faktörlerdir. Çalışmaya konu olan cadde adları şehirplanlarından elde edilmiştir. Bu çalışmada, İzmir yerleşmesinin kimlikbileşenleri ve toplumsal bellek ögelerinin belirlenip değerlendirilmesi,ögelerin cadde ve sokak adlandırmalarındaki etkilerinin araştırılmasıamaçlanmıştır. Çalışmada literatür araştırması yapılmış, istatistik belgelerikullanılmıştır. Değerlendirmeler sonucunda, geçmişte, gerek etnik izlerigerekse milliyetçi izleri taşıyan sokak, cadde, semt ve bulvar isimlerininkentte istikrarlı siyasal bir sistemin kurulamamasına bağlı olarak ideolojikbir zemine oturtulamadığı görülmektedir.

The streets, boulevards and streets are the mostsignificant parts and memory spaces of urban identity. This work, which isbased on the belief that past experiences have been alive with names and placedin collective memory through the production of symbols, the names of thestreets that have been in cities since the Republican era and which can beexpressed as urban toponymy (hodonymy) are being studied in İzmir city scaleand a typology is being developed. The streets, streets and boulevard names indifferent districts of İzmir are studied by sampling method. The differences inthe direction of growth of the city, its family ties, cultural proximity,political reasons and land use are also important factors affecting street,street, boulevard and district names in İzmir. The street names that are thesubject of the study were obtained from city plans. Literature research andlocal government statistical documents were used. As a result of the evaluations, it is seenthat in the past, names bearing ethnic traces and nationalistic traces did notconstitute a stable political system in İzmir city.