ARNAVUT KÜLTÜR VE EDEBİYATINDA MEVLİD YAZMA GELENEĞİ

Abstract

Peygamber efendimize duyulan sevginin ifadesi olarak meydana gelen, gelişen ve canlılığını yitirmeden hayatiyetini devam ettiren mevlid yazma ve okuma geleneği, diğer Müslüman toplumlarda olduğu gibi Arnavut halkın arasında da varlık bulmuş ve gerek yazılı eser olarak ve gerekse kutlama merasimi olarak kültürel hayatta geniş bir yer edinmiştir. Kurumsal organizasyonlarda d?n? hayatı canlandırmak, bireysel planda ise hayatın her safhasındaki değişimleri vurgulama ve anlamlandırma aracı olarak görülen mevlidler, önceleri daha çok Türkçe icra edilmekteydi. Ancak bu kültür ile tanıştıktan sonra, güzel söz söyleme kabiliyeti olanların bu alanda da söz söylemekten kendilerini alamaması sonucu Arnavutçada zengin bir eser birikimi ortaya çıkmıştır. Eğitici karakterinin yanısıra insanların Efendisi Hz. Peygamber'in ismini yaşatmak, onu anmak, ona duâ etmek ve dolayısıyla da şefaatine nâil olmak umudu, Mevlid'in zaman ve mekân içerisinde geniş bir yayılıma sahip gelenek olarak yer etmesini ve canlılığını yitirmeden varlığını sürdürebilmesini sağlamıştır. Burada, tespit edilen mevlidler ve son dönem yürütülen çalışmaların ışığında kültür ve edebiyatımızın bir parçası olan Mevlid'in Arnavut geleneğindeki gelişim seyri ele alınıp değerlendirilmeye çalışılmıştır

Similar to other Muslim communities, mawlid occurs as the expression of love for our Prophet in the Albanian community. Recently, it has gained a wider place in cultural life as the written work or celebration ceremony. Mawlid is used to revive the religious life and in individual plans as signification tool for changes in all stages of life. In the beginning, it was performed in Turkish. In the passage of time, it started to be performed in Albanian which contributed to the accumulation of mawlids among the Albanians. Besides its educational character, mawlid is also a source of hope to gain intercession from Hz. Muhammed (s.a.v.), keep his name alive and commemorating him. This is one of the main motives behind survival and popularity of mawlid among the Albanian Muslims. In the light of texts of mawlids and latest research related with it, this study aims to focus on the development of mawlid as a part of the Albanian culture