Biyoloji öğretiminde artırılmış gerçeklik kullanımının öğrencilerin öğrenimine etkisi

Abstract

Teknolojik anlamda yaşanan yenilikler, eğitim alanında da gelişimlerin ve değişimlerin yaşanmasına neden olmaktadır. Eğitim alanında gerçekleştirilen her türlü teknolojik yenilik, öğrencilere görsel ve işitsel anlamda materyal desteği sağlayarak öğrenmelerini desteklemektedir. Birçok alanda kullanılmakta olan ve hayatın her alanında hızlı bir yayılım gösteren artırılmış gerçeklik (AG) uygulamaları da eğitim-öğretim programları içerisinde yerini almaya başlamış bulunmaktadır. Gerek fen bilimleri, gerek sosyal bilimler alanındaki derslere kolayca uygulanabilen artırılmış gerçeklik teknolojisinin, bireyin konuyu daha iyi kavrayarak ve yaşayarak öğrenmesine etkisinin büyük olduğu birçok çalışmada görülmüştür. Gerçekleştirilen tez çalışması ile öğrencilerin AG uygulamalarına yönelik tutumlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada öğrencilerin AG uygulamalarına yönelik tutumları üzerinde cinsiyet, okul türü, mobil telefona sahip olma durumu, mobil internete sahip olma durumu, günlük internet kullanım süresi, baba öğrenim durumu ve anne öğrenim durumu gibi değişkenlerin etkisi belirlenmeye çalışılmıştır. Bununla birlikte ayrıca AG uygulamalarının kullanımına yönelik, öğrenci ve öğretmen değerlendirmelerine ilişkin bilgi edinilmesi amaçlanmıştır. Amaç doğrultusunda, ilk olarak farklı lise okullarında öğrenim gören öğrencilerin artırılmış gerçeklik uygulamalarıyla tanıştırılması ve eğitimde kullanımları hakkında bilgi sahibi olmaları sağlanmıştır. Bu durumu gerçekleştirmek amacıyla farklı lise türlerinde eğitim veren okulların 10. sınıfında okutulan ve ortak müfredat olarak işlenen biyoloji ders içeriğinde yer alan, mitoz ve eşeysiz üreme, mayoz ve eşeyli üreme, büyüme ve gelişme konuları için artırılmış gerçeklik uygulamaları hazırlanmıştır. Hazırlanan uygulamalar, 2017-2018 eğitim öğretim yılında Edirne ili Keşan ilçesinde bulunan lise kurumlarında biyoloji dersi içerisinde öğretim materyalleri olarak kullanılmıştır. Bu sebeple okullarda öncelikle AG uygulamalarının tanıtımı yapılmış ve daha sonra güz dönemi içerisinde biyoloji ders içi etkinlikleri müfredatla uyumlu bir şekilde AG uygulamaları desteklenerek gerçekleştirilmiştir. Çalışma nicel ve nitel yöntemlerin birlikte kullanıldığı karma bir yöntemsel yaklaşımla desenlenmiş ve 9 farklı okuldan toplam 618 lise öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir. Nicel verilerin toplanmasında, Küçük, Yılmaz, Baydaş ve Göktaş (2014), tarafından geliştirilen, 3 faktör ve 15 maddeden oluşan “Artırılmış Gerçeklik Ölçeği” ve araştırmacı tarafından hazırlanan demografik bilgi anketi kullanılmıştır. Nitel verilerin toplanması için ise yarı yapılandırılmış görüşme formu hazırlanmış ve bu forma öğrencilerden alınan bilgileri desteklemek adına aynı çalışma grubu içerisinde yer alan ve her bir okuldan 2 öğrenci olmak üzere toplam 18 öğrenci ve biyoloji dersini veren 7 öğretmene uygulanmıştır. Nicel verilerin çözümlenmesinde bağımsız örneklem t-testi ve tek-yönlü ANOVA testinden yararlanırken, nitel veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Yapılan analizler sonucunda öğrencilerin AG uygulamalarına karşı olumlu tutum içerisinde oldukları, uygulamaların öğrenci öğrenmelerini kolaylaştırdığı, kalıcılığı arttırdığı, görsellik sağlaması sebebiyle ilgi çekici olduğu ve öğrencilerin birçok farklı derslerde de bu tür uygulamaları kullanmak istedikleri ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte öğretmenler açısından da derslerde AG uygulamalarının kullanılmasının, materyal desteği sağlama, öğrenci merkezli ders işleme olanağı sunma ve öğrencilerde merak ve istek uyandırması gibi olumlu durumlara imkân verdiği görülmüştür.

Improvements in technology have brought about changes in the field of education as well. All manner of technological innovations in the field of education support students in the form of interactive audio/visual materials within the context of learning environments, facilitating learning. Augmented Reality applications, which have rapidly become pervasive in the last decade are no exception. Augmented Reality, which can be used as an education tool in the teaching of both natural and social sciences, has been shown to lead authentic, hands-on learning experiences in many studies in the academic literature. This thesis study has been carried out in order to examine the attitudes of students towards augmented reality applications. More specifically, effects of variables such as gender, school type, smartphone ownership, daily duration browsing the Internet, most preferred device for accessing the Internet; as well as parents’ education levels upon attitudes toward augmented reality applications have been investigated. Another goal has been to collect information regarding the evaluations of augmented reality by teachers and students. For this purpose, a group of students enrolled at multiple types of schools have been introduced to augmented reality and given information along with demonstrations on how this technology may be utilized in education. High-school students have been chosen for the task, and the subject matter has been designated as mitosis and meiosis forms of cell division; sexual and asexual reproduction; and lastly, biological growth and development. Educational augmented reality applications have been developed for use in the teaching of these subjects, and demonstrated as instructional materials to 10th grade high school students, enrolled at various high school students in the Keşan municipality of Edirne province during the academic year of 2017-2018. Initially, introductory sessions on augmented reality have been held in schools at the start of the semester, and classroom augmented reality applications have then been administered throughout one semester. Following a mixed-method research model, both qualitative and quantitative data have been collected from a total of 618 high school students in 9 schools. The quantitative data have been collected via a demographics form, administered along with the “Augmented Reality Scale” developed by Küçük, Yılmaz, Baydaş and Göktaş (2014), which is comprised of 3 factors and 15 items. As for qualitative data, a semi-structured interview form has been developed by the researcher and interviews have been conducted with 2 students from each of the 9 schools, for a total of 18 students, in addition to 7 teachers teaching biology in the same schools. Statistical techniques of independent samples t-test and one-way analysis of variance have been employed for analyzing quantitative data, whereas qualitative data have been taken through content analysis. In the end, it has been shown that students have a positive attitude towards educational augmented reality applications, that these applications facilitate learning and increase persistence. Students have also reported that they find augmented reality visually interesting and they would like to see it used in other subject courses as well. As for students, use of augmented reality in courses lead to positive outcomes such as enhancing the repository of supportive materials, enabling learner-centered instruction and fostering and enthusiasm subject interest in students.