Makedonya’da sıradışı bir sivil toplum kuruluşu: Yücel Teşkilatı
Özet
Çalışmada, Makedonya Türklerinin 1945 tarihinde kurdukları Yücel Teşkilatı’nın
Yugoslavya’da yaşayan Türklerin milli kimliklerinin korunması, değerleri ve
muhafazası hususunda üstlendiği rol üzerinde durulmaktadır. Bu çalışma toplam
olarak altı ana bölümden oluşmaktadır.
Birinci bölümde, Balkan Savaşları’ndan sonra Makedonya Türklüğünün tarihsel
arka planına değinilerek, Sırp – Hırvat – Sloven Krallığı ve Yugoslavya Federal Halk
Cumhuriyeti döneminde Türklerin genel durumları hakkında bilgi verilerek, 1946
Anaysası bağlamında azınlık hakları, Türk kimliğinin tanımlanması, Halk Kurtuluş
Savaş’ı döneminde Partizan saflarında mücadele eden Türklerin vermiş oldukları
insani kayıplar incelenecektir. İkinci bölümde, Yugoslavya sınırları içerisinde 1941
tarihinden sonra faaliyet yürüten VMRO, Ustaş, Çetnik, Genç Müslümanlar ve
Ulusal Demokratik Arnavut Örgütü’nün yargılanması incelenecektir. Üçüncü
bölümde, 1930 – 1947 tarihleri arasında Makedonya Türklerinin kurdukları, Yardım,
Şefkat, Hayriye, Yeni Yol Kültür Güzel Sanatlar Derneği’nin faaliyetleri
açıklanarak, Türklerin kalkınmasında ve Türk dilinin yaygınlık kazanmasına sunmuş
oldukları katkılara değinilecektir. Dördüncü bölümde, Yücel Teşkilatı’nın kuruluşu,
üyeleri, faaliyetleri, Alman ordusuyla olan irtibatı ve Teşkilat’ın ifşa edilmesinde rol
oynayan üyelerin itirafları incelenecektir. Beşinci bölümde, Yücel üyelerinin
yargılanması, Üsküp mitingi, dört üyenin infaz edilmesi hakkında yeni bir iddia
ortaya atıldıktan sonra, mahkumiyet süresince kaldıkları hapishaneler ve yargılama
sürecinde yerel yayın organlarının Yücel hakkındaki manşetleri değerlendirilecektir.
Son olarak, Yücel konusu Yugoslavya Federasyonu ve Türkiye Cumhuriyeti ilişkileri
çerçevesinde incelenecektir. Consisting of six main sections this study emphasizes the role of the Yücel
Organization established by the Turks of Macedonia in 1945 for the protection and
preservation of the national identities of the Turks living in Yugoslavia.
In the first section; the historical background of the Turkish identity of Macedonia
after the Balkan Wars, the general situation of the Turks during the period of Serbian
- Croatian - Slovenian Kingdom and the Federal People's Republic of Yugoslavia
were given along side with the minority rights in the framework of the Yugoslavian
constitution of 1946 as well as human losses of the Turks fighting in the partisan
rows. In the second section; the trial of VMRO, Ushtash, Chetniks, Young Muslims
and Albanian National Democratic Organization, which operate within the borders of
Yugoslavia since 1941 will be examined. In the third section; the activities of the
‘‘Yardım, Şefkat, Hayriye, Yeni Yol Kültür Güzel Sanatlar’’ Association,
established by Macedonian Turks between 1930 and 1947, will be explained and the
contributions they have made to the development of the Turks and the expansion of
the Turkish language will be mentioned. In the fourth section; the establishment of
Yücel Organization, its members, its activities, its contact with the German army and
the confessions of the members involved in the disclosure of the Organization will be
examined. In the fifth chapter; the trial of Yucel members, the meeting in Skopje, the
prisons during their conviction and the headlines of the local media during the trial
process will be evaluated after a new claim has been made about the execution of
four members of organisation. Finally, the Yucel issue will be examined in the
framework of relations between the Yugoslav Federation and the Republic of
Turkey.
Koleksiyonlar
- Tez Koleksiyonu [2146]