Azerbaycan’ın stratejik önemi ve enerji güvenliği

Abstract

Azerbaycan istiklalini kolay kazanmamıştır. SSCB’deki birçok devlet Birliğin dağılması sonucu birer devlet olarak ortaya çıkarken Azerbaycan 1988’den 1991’e kadar devam eden halk ayaklanması sonucu bağımsızlığını kazanmıştır. Ayaklanma sırasında Azerbaycan zorluklara göğüs germiş, gerçek bir mücadele örneği ortaya koymuş ve sayısız kurbanlar vermiştir. Azerbaycan Cumhuriyeti 18 Ekim 1991 yılından itibaren, Kafkasya’nın güneyinde, Hazar Denizi’nin batı kıyılarında kendi bağımsızlığını sürdürmektedir. Dünyada güç sahibi olan devletlerin çıkar ve ilgilerinin olduğu bölgede yer alan, Batı ve Doğu ara kesmesinde zengin enerji kaynaklarına sahip olan Azerbaycan’ın stratejik konumu göz ardı edilemeyecek derecede önemlidir. Çalışmanın birinci bölümünde, dünyada yer alan enerji kaynakları, enerji jeopolitiği ve enerji güvenliği konusuna vurgu yapılacaktır. Çalışmada yer alan ikinci bölümde Azerbaycan’ın jeopolitik önemi, sahip olduğu enerji kaynakları, bu kaynaklarının gelişimi ve stratejik önemi, Azerbaycan’ın enerji politikası ve güvenliği konusu ele alınacaktır. Üçüncü bölümdeyse, Azerbaycan’ın enerji rekabeti, enerji konusunda yabancı şirketlerle yapılan anlaşmaları, petrol boru hattı projeleri ve Hazar’ın hukuki statü sorununu ele alınacaktır.

Azerbaijan has not gained its independence with ease. While many states emerged as a consequence of the disintegration of the Union of several states in the USSR, Azerbaijan became independent after the popular uprising which continued from 1988 to 1991. During uprising, Azerbaijani people have endured many difficulties, demonstrated a true example of endeavor and gave a number of sacrifices. The Republic of Azerbaijan has maintained its presence as an independent country in the south of the Caucasus, on the Western coast of the Caspian Sea, since 18 October 1991. It is highly important to note that the strategic importance of Azerbaijan should not be disregarded as it is located in the region with vast energy resources where the West and East intertwine and the interests of the leading states of the world intersect. The first part of this work looks at the energy resources, energy geopolitics and energy security in the world. In the second part of the study, the geopolitical importance of Azerbaijan, the energy resources it possesses, the development and strategic importance of these resources, the energy policy and security of Azerbaijan will be involved. The last chapter in the study will focus on Azerbaijan's energy competition, contracts with foreign companies on energy, oil pipeline projects and the legal status of the Caspian.